quarta-feira, 6 de agosto de 2014

Física

                                                 Física



Sinopse:

Esta primeira obra de Sílvio L. R. Garcez (Mestre Aramaty), discípulo do Mestre-Raiz Yamunisiddha Arhapiagha (F. Rivas Neto), discute de forma clara e objetiva assuntos e temas ligados à ciência, à luz da doutrina expressa pela Sagrada Corrente Astral de Umbanda, cuja fonte pura e cristalina se faz presente na Escola de Síntese, que é o pensamento filosófico doutrinário propagado pela Ordem Iniciática do Cruzeiro Divino. Não se trata de uma escola como instituição de ensino, mas sim de uma filosofia própria, baseada em conhecimento, ética e método. No atual movimento umbandista a Escola de Síntese ocupa uma posição de vanguarda, visto que apresenta um enfoque inédito, inaudito da umbanda. As discussões desenvolvidas nesta obra são fruto de um estudo apurado das obras de Yamunisiddha Arhapiagha, que através da exegese nos mostra a relação correta existente entre a alta epistemologia de umbanda e a ciência acadêmica.






Físíksì, s. Física.



Eruku nínú físíksì, s. Física de partículas.



Físíksì kẹ́míkà, s. Física química. 




Físíksì kùátọ̀mù, físíksì kúántù, s. Física quântica.





Átọ̀mù, s. Átomo.



Ẹ̀lẹ́ktrọ́nù, atannás. Elétron.



Ìtanná, s. Eletricidade.




Àdìjọ ìtanná, àdìjọ inás. Carga elétrica.



Ìtúká onítítànyindin, s. Radioatividade.




Òfin ìṣèfà àgbálá-ayé Newton, s. Lei da gravitação universal.



Ìmúrìn, s. Movimento.




Àwọn òfin ìmúrìn Newton, s. Leis de Newton.





Prótọ̀nù, s. Próton.



Ipá (físíksì), s. Força.



Ìṣiṣẹ́ẹ̀rọ, s. Mecânica.




Ìṣiṣẹ́ẹ̀rọ kúántù, s. Mecânica quântica.



Núkléù átọ̀mù, s. Núcleo atômico.





Ẹ̀lẹ́ktrónìkì‎, ìṣiṣẹ́onínáẸ̀lẹ́ktrónìksì, s.  Eletrônica.

Injeção Eletrônica para Autos


Ẹ̀rọ oníná, s. Engenharia elétrica.




Ìwọ́ ìtanná, ìwọ́ iná, s. Corrente elétrica.




Ìṣegbéringbérin oníná, inágbéringbérin, s. Eletromagnetismo.

Circular.Polarization.Circularly.Polarized.Light Right.Handed.Animation.305x190.255Colors.gif

Ìṣiṣẹ́ojúkan oníná, s. Eletrostática.



Ìṣiṣẹ́ojúkan onígbéringberin, s. Magnetostática.



Ìṣiṣẹ́agbára oníná, s. Eletromagnetismo clássico



Àsopọ̀ Onítanná, s. Rede Elétrica.



Ìṣegbéringberin, s. Magnetismo.



Pápá onígbéringbérin oníná, s. Campo eletromagnético.



Pápá gbéringbérin, s. Campo magnético.




Mọ̀nàmọ́ná, s. Raio (meteorologia).




Ìgbanná, s. Voltagem. Tensão elétrica é a diferença de potencial elétrico entre dois pontos. Sua unidade de medida é o volt. É a "força" responsável pela movimentação de elétrons. O potencial elétrico mede a força que experimenta uma carga elétrica no seio de um campo elétrico, expressa na lei de Coulomb, pelo tanto a tensão é a tendência que tem uma carga de ir de um ponto a outro.




Ìdinà iná, s. Resistência elétrica.



Agbára iná, s. Força elétrica.





Òfin Ampère, s. Lei de Ampere. A lei de Ampere relaciona os campos magnéticos às correntes elétricas que os produzem.



Òfin Ohm, s. Lei de Ohm. George Simon Ohm foi um físico alemão que deu origem à Lei de Ohm: a voltagem aplicada nos terminais de um condutor é proporcional à corrente elétrica que o percorre.




Agbéiná, s. Condutor elétrico.




Agbéinádíẹ̀, s. Semicondutor.





Ìwọ́ iná nínú wáyà onípánù, s. Fio de metal.



Ipá inágbéringbérin, s. Força eletromagnética.



Atanná ọ̀fẹ́, s. Elétron livre. Um elétron livre ocorre quando na banda proibida de nuvens eletrônicas, em camadas de valência, ao ganhar fótons altamente energéticos. Os elétrons dão o chamado salto quântico e saem da região onde se encontram confinados pelas cargas elétricas e se tornam elétrons livres, saltando a barreira de potencial. Os chamados tunelamentos quânticos também causam o mesmo fenômeno, embora difíceis de ocorrer. Os elétrons ganham energia suficiente, e transpassam a barreira de potencial ao invés de saltá-la. Após o salto, existe a possibilidade da recombinação.




Bósónì, s. Bóson.



Bósónì Higgs, s. Bóson Higgs.  É o gerador das massas das partículas constituintes da matéria



Ẹ̀rọ Ìmúsáré Hádrónì Gbàngbà, s. Grande Colisor de Hádrons.




Ẹ̀rọ Ìmúsáré eruku, s. Acelerador de partícula.



Físíksì olókun-gíga, s. Física de alta energia.



Após 40 anos de tentativas, físicos finalmente capturam neutrinos cósmicos de alta energia




Eruku tuntun, s. Partícula hipotética.

Física: os táquions, partículas que viajam mais rápidas que a luz, são impossíveis?
A relatividade evita que a matéria comum alcance a velocidade da luz, mas não descarta um a existência de um conjunto de partículas chamadas táquions que só podem viajar mais rápido que a luz (Imagem: Xcawhy/Stock.xchng)

Àjọbáramu adárajùlọ, s. Supersimetria.



Na física quântica, todas as partículas e campos dividem-se em duas categorias extremamente diferentes: férmions e bósons. Os férmions incluem os elétrons, prótons e nêutrons, que constituem a matéria. Os bósons incluem os fótons (responsáveis pelo eletromagnetismo) e os glúons (que mantêm os quarks estruturados).

As simetrias possuem papéis importantes em toda a física. Todas as simetrias simples respeitam a distinção entre bósons e férmions. Porém, as teorias da supersimetria incorporam poderosas propriedades matemáticas que inter-relacionam bósons e férmions. Essas teorias podem ser cruciais para uma compreensão profunda da física de partículas, mas os pesquisadores experimentais ainda não detectaram a supersimetria em partículas elementares.


Nos núcleos dos átomos, no entanto, os prótons e nêutrons formam pares que se comportam como bósons compostos. Assim, os núcleos formam quatro classes distintas (par-par, par-ímpar, ímpar-par e ímpar-ímpar), dependendo da presença ou ausência de paridade completa entre cada próton e nêutron. Os físicos previram que uma variante da supersimetria deveria relacionar um "quadrado mágico" de quatro núcleos desses tipos. Agora, os experimentos confirmaram essa previsão.


Ọ̀pọ̀ àwọn ìbérè inú físíksì, s. Lista de problemas não resolvidos da física.

1 - Aceleração do Universo: Por que a expansão do universo é acelerada, como nós temos observado? Nossa compreensão do desvio para o vermelho está completa? Se estiver, então qual é a natureza da energia escura que dirige esta aceleração? Se for devido a uma constante cosmológica, por que a constante é pequena, ainda que não-nula? Por que não é enorme, como predito pela maioria das teorias quântica de campos, ou zero, como predito pela supersimetria? Qual será o destino final do universo?

2 - Inflação cósmica: A teoria da inflação cósmica está correta? Se estiver, quais são os detalhes desta época? Qual é o campo hipotético do inflaton que causa esta inflação?

3 -  Buraco de verme ou buraco de minhoca: É possível construir um túnel no espaço-tempo a ligar dois pontos longínquos do universo?

4 -  Viagem no tempo: É possível?

5 - Explosões de raio gama: Qual é a natureza destes objetos astronômicos extraordinariamente energéticos?

6 -  Problema da rotação das galáxias: Por que as galáxias giram com velocidades inconsistentes com sua massas aparente?


7 - Seta do tempo: Por que o universo tem uma entropia tão baixa no passado, resultando na distinção entre passado e futuro e a segunda lei da termodinâmica?

Àwọn òfin àdánidá, s. Leis da natureza.




Nọ́mbà àkójọ átọ̀mù, s. Número de Massa. É a soma do número de prótons e neutrons contidos no núcleo de um átomo.



Adènà iná, s. Resistor.  Um resistor (frequentemente chamado de resistência, que é na verdade a sua medida) é um dispositivo elétrico muito utilizado em eletrônica, ora com a finalidade de transformar energia elétrica em energia térmica por meio do efeito joule, ora com a finalidade de limitar a corrente elétrica em um circuito.



Bátìrì, s. Bateria.





Ìyàtọ̀ ìlókun, s. Diferença de potencial elétrico.





Ìní àfipamọ́, s. Quantidade conservada.



Àbáṣepọ̀ onígbéringbérin oníná, s. interação eletromagnética.

Na Natureza existem quatro interações fundamentais. A interação eletromagnética pode ser atrativa ou repulsiva e manifesta os seus efeitos não só à escala do visível, mas também a nível microscópico. Esta interação é responsável não só pelos fenómenos elétricos e magnéticos como pelos fenómenos químicos e bioquímicos. Como os átomos contêm cargas elétricas, muitas das interações a esse nível resultam de forças desta natureza. Tal como a interação gravítica, possui alcance ilimitado.

Esta interação encontra-se presente, por exemplo, nos aceleradores de partículas e nos televisores.





Àbáṣepọ̀ inágbéringbérin, s. A interação eletromagnética, ou força eletromagnética.



Iná ojúkan, s. Eletricidade estática.




Pápá ìtanná, s. Campo elétrico.



Ibùsọ̀ agbára iná, s. Central eléctrica.



Ìbánisọ̀rọ̀-ọ̀ọ́kán, àfigbébánisọ̀rọ̀s. Telecomunicação.



Ìṣíròkọ̀mpútà, s. Computação. É qualquer tipo de cálculo ou a utilização de tecnologia de computação em informações de processamento.




Ìṣiṣẹ́ kọ̀mpútà, s. Informática.




Ìtànmọ́lẹ̀, s. Iluminação elétrica.




Ìgbégbónná, ìgbégbóná, s.  HVAC, AVAC ( Aquecimento, Ventilação e Ar Condicionado). É a tecnologia destinada ao conforto ambiental interior, sobretudo em edifícios e em veículos. 




Ìrìnná, s. Força motriz.




Igbonwo abẹ́átọ̀mù, s Partícula subatômica.




Mesoni, s. Méson.  É uma partícula subatômica composta por um quark e por um antiquark de carga de cor oposta. 



Grafitoni, s. Gráviton. Na Física, o Gráviton ou Gravitão é uma partícula elementar hipotética que seria a responsável pela transmissão da força da gravidade na maioria dos modelos da teoria quântica de campos. 





Fotoni, s. Fóton. Onda eletromagnética de energia luminosa na teoria dos quanta.



Gluoni, s. Glúon. É um bóson vetorial de massa nula, associado ao campo de cor, na teoria da cromo dinâmica quântica, mediador das interações fortes entre quarks, e responsável pela força de coesão que mantém os quarks unidos para formar hádrons.


Fermioni, s. Férmion.  Partícula atômica na qual as anti-partículas continuam sempre distintas.




Arojinle papa oniyebintin, s. Teoria quântica de campos.




Aye oniyebintin, s. Estado Quantum.





Afijuwe Olopagun, s. Modelo Padrão.




Ioni, s. Íon. Um íon é um átomo que possui déficit ou excesso de elétrons. Para o primeiro caso, adquire carga positiva (cátion). Para o segundo, carga negativa (ânion) – uma vez que a carga do elétron é convencionada negativa. Ou seja, o ganho ou perda de elétrons de um átomo elimina-o da neutralidade e lhe confere carga elétrica.





Ifasara onígbéringbérin oníná, s. indução eletromagnética.


 Iranka onígbéringbérin oníná, s. Radiação eletromagnética.




Àwọn iru radio, s. As ondas de rádio.



Iniagbára  ìtanná, s. Potencial elétrico.  É a capacidade que um corpo energizado tem de realizar trabalho, ou seja, atrair ou repelir outras cargas elétricas.

O raio ocorre por existir diferença de potencial entre duas nuvens
O raio ocorre por existir diferença de potencial entre duas nuvens

Okun iniagbara onitanna, s.  Energia potencial elétrica.



 Ile-ise onitanna, s. Indústria de energia elétrica.



 Isopomora ìtanná, s. Conexão elétrica.




 Isopowaya itanna, s. Fiação elétrica.




 Asoyipo onitanna, s. Circuito elétrico.




 Ohun inu alagbese onitanna, s. componente activo, componentes eletrônicos.

Fotos de Trabalhamos com toda linha de componentes eletronicos São Paulo


 Ìgò adepa, s. Tubo de vácuo.







 Tiransisto, s. Transistor.





 Adojuona, s.  Diodo.





Asoyipo olodidi, s. Circuito integrado.





História

                                           História






1 - Ẹ̀rúndún, s. Milênio.


2 - Ẹ̀rúndún 1k SK‎ (Ẹ̀k. 6, Oj. 3) = Primeiro milênio a.C.   


3 - Ẹ̀k, pref. Usado nos numerais para indicar ordem. Antes de substantivo, perde a vogal inicial. Ẹ̀kẹ́ta - terceiro; èyí ni orò kẹ́ta - Esta é a terceira obrigação.


África: lugar das primeiras descobertas.



4 - Àwọn kàlẹ́ndà, s. Calendários.




5 - Ìṣeọ̀rọ̀àsìkò, s. Cronologia.
Ẹ̀rúndún 1k SK‎ = Primeiro milênio a.C. 
Ẹ̀rúndún 2k  =   Segundo milénio. 

 Linha do tempo de história geral

6 - Ìṣeọ̀rọ̀ohunayéàtijọ́, s. Paleontologia.

  


7 - Ìṣeọ̀rọ̀àsìkòoríilẹ̀, s. Geocronologia. 





8 -  Òṣùnwọ̀n àsìkò ìṣeọ̀rọ̀oríilẹ̀, s. Escala de tempo geológico.





9 -  Ìgbàrún Ìgbéyọsáyé‎, s. Fanerozoico.  





10 - Àsíkò Ìgbéàtijọ́‎, s.  Paleozoico. 
 Ìgbà Dẹfoníà, s. Devónico.
 Ìgbà Eléèédú, s. Carbonífero.
 Ìgbà Kámbríà, s. Cambriano.
 Ìgbà Ọ̀rdòfísíà, s. Ordoviciano.
 Ìgbà Pẹ́rmíà, s. Permiano.
 Ìgbà Sílúríà, s. Siluriano.




11 - Ìṣeọ̀rọ̀oríilẹ̀ onítàn, s. Geologia histórica.



12 - Ìṣíwájú ìtàn, s. Pré-História.





13 - Ìṣeọ̀rọ̀ọmọnìyàn, ìṣeọ̀rọ̀ayéijọ́un.  s.  Arqueologia.



14 - Ìṣeọ̀rọ̀oríilẹ̀, s. Geologia.




14 - Àwọn sáyẹ́nsì ilẹ̀-ayé, s. Ciências da terra.



            

15 - Àwọn àṣàìlajú, s. Civilizações.



Ẹ́gíptì Ayéijọ́un = Egito antigo.
Ìfonífojì àwọn Ọba = vale dos reis.
Àwọn ará Ẹ́gíptì Ayéijọ́un = antigos egípcios
Àwọn ibi oníṣeọ̀rọ̀ayéijọ́un ní Ẹ́gíptì = Sítios arqueológicos do Egito
Pírámídì Nínlá ti Gísà = grande pirâmide de Gizé ( pirâmide de Quéops).
Ìṣèlú ilẹ̀ Ẹ́gíptì = Política do Egito
Rómù Ayéijọ́un = Roma antiga.
Àwọn ará Rómù Ayéijọ́un = antigos romanos.
Márkù Túllíù Kísẹ́rò = Marco Túlio Cícero
Gaiu Juliu Késárì = Caio Julio César
Èrò mi l'órí ẹ́kọ́  = meus pensamentos sobre educação                                                                 
Àwọn sáyẹ́nsì àmúlò = ciências aplicadas.
Yúrópù = Europa

Ogagun = general
Agbaalu = estadista

terça-feira, 5 de agosto de 2014

Tecnologia

                                   Tecnologia



1 - Tẹknọ́lọ́jì, Ìmọ̀nàmúṣe, s. Tecnologia.

2 - Iṣẹ́ ẹlẹ́rọ, s. Indústria.
3 -  Sáyẹ́nsì kọ̀mpútà, s. Ciência da computação.
4 - Ìfitónilétí, s. Informática.
5 - Àwọn sístẹ̀mù ìṣiṣẹ́ kọ̀mpútà, s. Sistemas operativos.
6 - Ìsopọ̀ kọ̀mpútà, s. Redes de computadores.
7 - Àwọn prótókólù Internet, s. Protocolos Internet.
8 - Tẹknọ́lọ́jì amóhùnmáwòrán, s. Tecnologia de televisão
9 - Àwọn akéde, s. Mídias.
10 - Àwọn ìwé-ìròyìn, s. Jornais.
11 - Ìṣeròyìn, s. Jornalismo.
12 - Ìbánisọ̀rọ̀, s. Telecomunicação.
13 - Tẹlifísàn, s. Televisão.
14 - Ojúọ̀nà IP, s. Endereço IP. Endereço IP ( Protocolo de internet ou Internet Protocol), de forma genérica, é uma identificação de um dispositivo (computador, impressora, etc) em uma rede local ou pública. Cada computador na internet possui um IP (Internet Protocol ou Protocolo de internet) único, que é o meio em que as máquinas usam para se comunicarem na Internet.
15 -Àfigbébánisọ̀rọ̀, ìbánisọ̀rọ̀-ọ̀ọ́kán, s. Telecomunicação.
16 - Ìṣèlànà kọ̀mpútà, s. Programação.
17 - Àwọn èdè ìṣèlànà kọ̀mpútà, s. Linguagens de programação.
18 - Tẹknọ́lọ́jì onínọ́mbà, s. Tecnologia digital.
19 - Àwọn irú tẹknọ́lọ́jì, s. Tipos de tecnologia.





Biografia

                    Wole Soyinka


Ìbí: 13 Oṣù Keje 1934 (ọmọ ọdún 80)               Abẹ́òkúta, Ìpínlẹ̀ Ògùn, Nàìjíríà.


Nascimento: 13 de julho de 1934 (80 anos), Abeokuta, Estado de Ogun, Nigéria.


"O Tigre não precisa proclamar a sua tigritude".



Àkójọ́pọ̀ Itumọ̀ (Glossário).
Ìwé gbédègbéyọ̀  (Vocabulário).

1 - Wọlé Sóyinká = Wole Soyinka.

2 - Ẹ̀bùn Nobel nínú Lítíréṣọ̀ = Nobel de Literatura.
3 - Ẹlẹ́bùn Nobel nínú Lítíréṣọ̀ = Laureado do Nobel de Literatura.

Ìgbésíayé Wọlé Sóyinká. 
Biografia de Wole Soyinka.


                       Cristiane Sobral


Escritor e homem de letras nigeriano, Akinwande Oluwole Soyinka nasceu a 13 de julho de 1934, em Abeokuta, nas proximidades de Ibadan. Filho de um mestre-escola e da dona de uma loja, teve acesso a uma educação cuidada.
Após ter concluído os seus estudos propedêuticos no Instituto Superior de Ibadan, partiu em 1954 para o Reino Unido, matriculando-se no curso de Literatura Inglesa da Universidade de Leeds, que concluiu em 1959.
Enquanto estudante apaixonou-se pelo teatro, e por altura da sua formação, já havia levado a palco algumas peças da sua autoria, como A Quality Of Violence (1959), The Swamp Dwellers e The Lion And The Jewel, em que descrevia as andanças de um professor e de um ancião chefe tribal africano, na sua tentativa de conquistar o coração de uma jovem. Ambas foram reunidas num volume em 1963. Em 1960 regressou à Nigéria, onde, após ter recebido uma bolsa da Fundação Rockefeller, fundou uma companhia de teatro, The 1960 Masks. Publicou nesse ano A Dance In The Forests (1960), peça que celebrava a Independência da Nigéria, e que combinava uma expressão tradicional africana com técnicas europeias do teatro de vanguarda. Em 1965 apareceu com Kongi's Harvest e The Road.
A Guerra Civil nigeriana rebentou em 1967, em consequência do movimento separatista do biafra. Soyinka publicou, nesse ano, um artigo em que apelava à paz, e foi imediatamente aprisionado e acusado de conspiração com os rebeldes. Libertado em 1969 sobretudo por força dos protestos de vários escritores, como por exemplo, Robert Lowell e Lillian Hellman, começou a trabalhar como professor. 
Em 1970 publicou Madmen And Specialists, uma peça de teatro em que exprimia o seu descontentamento face à corrupção e à sede de poder que se vivia no país e, em 1972 debruçou-se sobre a sua experiência no cárcere ao publicar The Man Died, obra que acabou por ser interdita no seu país.
Observando as garras da censura assomando-se do seu trabalho, optou por abandonar a Nigéria nesse ano de 1972. Chegou portanto a Inglaterra, onde se tornou professor convidado no Churchill College de Cambridge. Doutorou-se pela Universidade de Leeds em 1973. Durante esse período publicou obras como Jero's Metamorphosis (1972) e Death And The King's Horsemen (1975).
Mudou-se para o Gana em 1975, onde colaborou com o periódico Transition como editor mas, depois de um golpe de estado ocorrido no país, regressou à Nigéria, onde passou a ocupar o cargo de professor catedrático de Inglês na Universidade de Ife. Em 1976 publicou Myth, Literature, And The African World, um célebre embrião do pensamento pan-africanista que o caracterizou.
Em 1993 participou numa marcha de protesto contra o regime militar do ditador Sani Abacha, o que fez com que tivesse que deixar o país no ano seguinte, acusado de atentados bombistas contra o exército. Pôde no entanto regressar em 1998, após a morte de Abacha.
Foi galardoado com o Prémio Nobel da Literatura em 1986. Em 2001 Soyinka publicou King Baabu, uma paródia aos ditadores africanos.

Como referenciar este artigo:

Wole Soyinka. In Infopédia [Em linha]. Porto: Porto Editora, 2003-2012. [Consult. 2012-01-18].

Disponível na www: .




Sociologia

                                                                     
           Ìṣeọ̀rọ̀àwùjọ (sociologia)



1 - Ìṣẹlẹ́yàmẹ̀yà, s. Racismo.
2 - Aláìfẹ́irúẹ̀mnìkéjì, s. Racista.
3 - Àwùjọ, s. Sociedade.
4- Ètòìlú àwùjọ, s. Política social.
5. Sáyẹ́nsì àwùjọ, s. Ciência social.
6 - Onígbàngbà ìṣeọ̀rọ̀àwùjọ, s. Macrossociologia. 
7 -  Oníkékeré ìṣàgbéṣe, s. Micro agência.
8 -  Oníkékeré ìṣeọ̀rọ̀àwùjọ, s. Microssociologia.
9 -  Ìpele àwùjọ, s. Estrutura social.
10 - Ìtòlẹ́se àwùjọ, s. Estratificação social.
11 - Àtòsọ́tọ̀ àwùjọ, s. Classe social.
12 -  Àṣà, s. Costume, hábito, moda.
13 - Ìyípòpadà àwùjọ, s. Mobilidade social.
14 -  Ẹ̀sìn, s. Religião.
15 -  Ìsọditaráayé, s. Secularização.
16 - Òfin , s. Lei.
17 - Ìyájú, s. Desvio.
18 - Ìpele àwùjọ àti ìṣàgbéṣe ẹnìkọ̀kan = Estrutura e agência.
19 - Àdìmúlẹ̀, s. Instituição.
20 - Àdìmúlẹ̀ ìlera, s. Instituição de saúde.
21 - Oníwòsàn, s. Médico.
22 - Ológun, s. Militar.
23 -  Ìjẹníyà, s. Punição.
24 - Orí íńtánẹ́ẹ̀tì, s. On-line.
25 -  Ìmọ̀ sáyẹ́nsì, s. Conhecimento científico.
26 - Àwọn aṣèwadìí àwùjọ, s. Investigações sociais.
27 - Aṣèwadìí ìdárasí, s. Pesquisa qualitativa.
28 - Aṣèwadìí ìpòsí, s. Pesquisa quantitativa.
29 - Àròjinlẹ̀, s. Teoria.
30 - Ilẹ̀ọbalúayé, ilẹ̀-Ọba, ilẹ̀jọbas. Império.
31 - Àṣàpúpọ̀, s. Multiculturalismo.
32 -  Ọ̀pọ̀lọ́pọ̀ ẹ̀yà ènìyàn, s. Multiétnico, sociedade multiétnica.
33 - , s. Escravo.
34 - Oko , òwò ẹrú, títà àti ríra ènìyàn, s. Escravidão, escravatura.
35 - Ogun Abẹ́lé, s. Guerra civil.
36 - Ogun, s. Guerra.
37 - Ogun Àgbáyé, s. Gerra mundial.
38 - Ogun Àgbáyé Kìíní, s. Primeira guerra mundial.
39 - Ogun Àgbáyé Ẹlẹ́ẹ̀kejì, Ogun Àgbáyé Kejì, s. Segunda guerra mundial.
40 - Ìjídìde, s. Revolução.
41 - Àbíníbí ará Amẹ́ríkà s. Nativo americano.
42 - Ìjọba, s. Governo, reino.
43 - Irú ìjọba, s. Forma de governo.
44 - Ìjọbapọ̀, Orílẹ̀-èdè ìjọba àpapọ̀, Orílẹ̀-èdè àpapọ̀, s. Federal.
45 - Ilẹ̀ ọbalúayé, s. Imperial.
46 - Ọlọ́ba, àdájọba, ìdọ́bajẹs. Monarquia.
47 - Ìṣetọlọ́ba, s. Monarquismo.
48 - Ìjọba ológun, s. Junta militar.
49 - Ọlọ́ba pátápátá, s. Monarquia absoluta.
50 - Ọlọ́ba onílànàìrẹ́pọ̀, s. Monarquia constitucional.
51 - Ìjọba àìlólórí, s. Anarquismo.
52 - Òṣèlúaráìlú, s. Democracia.
53 - Òṣèlúaráìlú òṣèlú aṣojú, s. Democracia representativa.
54 - Orílẹ̀-èdè olómìnira, s. República.
55 - Ìṣẹ̀lẹ̀ ìdánilóró, s. Ataques ou atentado terrorista.
56 - Ìṣedánilóró, s. Terrorismo.
57 - Olùdánilóró, s. Terrorista.
58 - Ogun sí Ìṣedánilóró, s. Guerra ao terrorismo.
59 - Ìṣekọ́múnístì, s. Comunismo.
60 - Ìṣesósíálístì, s. Socialismo.
60 - Ìṣekápítálístì, ìṣeòwòèlé, s. Capitalismo.
61 -  Ìjàkádì ipò, s. Luta de classe.
62 - Manifẹ́stò Kómúnístì, s. Manifesto comunista.
63 - Aṣeọ̀rọ̀-òkòwò olóṣèlú, s. Economista político.
64 - Aṣeròjinlẹ̀ olóṣèlú, s. Teórico político.
65 - Aṣeọ̀rọ̀-àwùjọ, onímọ̀ àwùjọs. Sociólogo.
66 -  Àdéhún àwùjọ, májẹ̀mú àwùjọs. Contrato social.
67 - Ìdájọ́, s. Justiça.
68 - Àláfíà, s. Paz.
69 - Àwọn ẹ̀tọ́ ọmọnìyàn, s. Direitos humanos.
70 - Bákannáà, adj. Igualitário, mesmo, idêntico, similar.
71 - Alájídìde, s. Revolucionário. 
72 - Àwọn ọ̀nà ìmúwàyé, s. Meios de produção.
73 - Àwọn ẹ̀tọ́ ẹ̀, s. Direitos naturais.
74 - Òfin káríayé, s. Direitos internacional.
75 - Ìkéde Akáríayé fún àwọn Ẹ̀tọ́ Ọmọnìyàn, s.  Declaração Universal dos Direitos Humanos.
76 - Òṣèlú aláwùjọ, s. Social-democracia.
77 - Alágbáláayé, s. Universalista.
78 - Àgbáláayé, s. Universal.
79 - Àgbájọ, s. Organização.
80 - Àjọṣepọ̀, s. Federação.
81 - Ọ̀làjú, s. Iluminismo.
82 - Ìṣeolómìnira ijọ́hun, s. Republicanismo clássico.
83 - Ọ̀rọ̀-òfin, s. Jurisprudência.
84 - Ìmòye sáyẹ́nsì àwùjọ, s. Filosofia da ciência social.
85 - Ìṣiṣẹ́ìtòkòwò, ìtòkòwò, s. Economia.
86 - Ìtòkòwò olóṣèlú, s. Economia política.
87 - Ìmòye olóṣèlú, ìmọ̀-òye olóṣèlús. Filosofia política.
88 - Àwọn ọmọẹgbẹ́, s. Os membros.
89 - Àwọn ọ̀nà ìmúwàyé, s. Meios de produção.


Ìṣẹ̀lẹ̀  ifikuparaeni, s. Ataque suicida.