sexta-feira, 4 de maio de 2018

Carta do Presidente Lula


Fífi lẹ́tà báni sọ̀rọ̀.
Comunicação por meio de carta.

A imagem pode conter: texto



Àkójọ́pọ̀ Itumọ̀ (Glossário).
Ìwé gbédègbéyọ̀  (Vocabulário).

Lẹ́tà, s. Carta.
, prep. Para, em direção a. Indica movimento direcional.
Ààrẹ, s. Presidente. 

Fífi ọ̀rọ̀ dorí ẹni rú, s. Manipulação das emoções.
Fífì, s. Ato de balançar de modo ondulante.

Fífi, part. Geralmente usada como prefixo para dar força verbal à palavra, dando a ideia de fazer uso ou compelir. É formada a partir do verbo fi, mais o  prefixo í e a repetição da consoante do verbo.
Wọ́n ń fi ìṣèlú ṣe wọ́n báṣubàṣu, s. Manipulação política.
Báṣubàṣu, adj. Estragado, maltratado. Àìmọye èèyàn ni ètò ọrọ̀ ajé tó ń dẹnu kọlẹ̀ ti ṣe ìgbésí ayé wọn báṣubàṣu - A ruína econômica tem estragado a vida de milhões de pessoas.

Fifi ọwọ́ tọ́, s. Manipulação.
, v. Alcançar, ultrapassar, perseguir. Ajudar. Encontrar.
, v. Alcançar, ultrapassar, perseguir. Ajudar. Encontrar.
, prep. pré. v. Com, em companhia de. Geralmente usada para juntar pessoas para uma finalidade e posicionada antes dos verbos. Wọ́n bá gbé - Eles moram juntos. 
, prep. Contra.
, adv. Nunca, absolutamente.
, pref. Usado como adjetivo e advérbio nas seguintes composições: bákan, bákannán, báyìí - igualmente, de qualquer modo, idêntico, similar, da mesma maneira. Ó ṣe é bákan - Ela o fez por alguma razão; Wọ́n ṣe bákanáà - Eles fizeram de forma idêntica; Wọ́n kò dára bákanáà - Igualmente, ambos não são bons. 
, v. aux. É precedido de bí para indicar uma condição. Bí ó bá wá, a ó lọ rìn kàkiri - Se ela vier, nós iremos passear. 
Bá, ìbá, v. aux. Teria, tivesse. Forma frases condicionais. Bí èmi bá lówó, èmi ìbá ṣe orò mi - Se eu tivesse dinheiro, eu teria feito minha obrigação.
, v. Bater, atingir. Germinar, crescer. Fermentar. Empoleirar-se, pousar sobre. Pedir antecipadamente. Coar com uma peneira. Inclinar-se.
Ba, v. Emboscar-se, esconder-se, agachar-se, ocultar-se.
Ń, v. Estar. Indicador de  gerúndio.
Ń, adv. pré-verbal. O prefixo "ń" no verbo indica não só uma ideia presente como uma ação que esteja ocorrendo, em desenvolvimento (gerúndio). Pela sua função, é equivalente ao verbo auxiliar estar em português.
L', pref. No.
L, pref. Forma modificada da palavra ní quando seguida de palavra iniciada por vogal diferente de i.
, prep. Contração da preposição ní e substantivo. Quando a vogal inicial do substantivo não é i, a consoante n da preposição se transforma em l, e a vogal i toma forma de vogal do substantivo posterior. Mas se a vogal do substantivo é i, ela é eliminada. Ní àná ( l'ánàá ). Ní ilé (ní'lé)
, part. enfática. Usada na construção de frases, quando o verbo tiver dois objetos, o segundo objeto é precedido por " ní".
, prep. No, na, em. Usada para indicar o lugar em que alguma coisa está. Indica uma posição estática.
, v. Ter, possuir, dizer.Transportar carga em um barco ou navio. Ocupar, obter, pegar.
Ni, v. Ser, é.
, pron. dem. Aquele, aquela. Requer alongamento da vogal final da palavra que o antecede somente na fala. Ex.: Fìlà ( a ) nì = aquele chapéu.
Afisọ̀rọ̀, s. Falante. Ìye àwọn afisọ̀rọ̀ - Total de falantes.
Sísọ, s. Fala, pronunciamento. Sísọ ní'lẹ̀ Áfríkà - Falado em África.
, v. Dizer, relatar. 
Wípé, v. Dizer que. 
Sọ, v. Falar, conversar. Desabrochar, brotar, converter, transformar. Bicar, furar. Arremessar, atirar, lançar, jogar. Oferecer algo. Cavar, encravar. Arruinar, estragar. 
Sọ̀dí, v. Explicar, comprovar. 
Sọ̀rọ̀, s. Conversar, falar. 
Sọ̀, v. Discutir, reclamar, resmungar. 
Sọ àsọyé, v. Definir, explicar, falar com clareza.
Sọ̀sọkúsọ, v. Falar bobagem. 
Sòtàn, s. Contar uma história, narrar. 
Sọtán, v. Falar tudo o que deseja. 
Sotẹ́lẹ̀, v. Contar coisas antecipadamente, profetizar. 
Sọtì, v. Fazer uma declaração incompleta. 
Sọtinúẹni, v. Falar o que está na mente da pessoa. 
Sọyé, v. Explicar. 
Sọ̀rọ̀lù, sọ̀rọ̀pọ̀, v. Falar simultaneamente, falar em coro. 
Sọ̀rọ̀lẹ́hìn, v. Caluniar, falar pelas costas.
Sọnípa, v. Falar sobre algo, acerca de. 
Sọjáde, v. Gritar, falar.  
Sọ-àsọdùn, v. Exagerar, falar com exagero.
Sọbótibòti, v. Murmurar, balbuciar. 
Sọkiri, wíkiri, v. Publicar, proclamar, divulgar.
Sọbótó, v. Ser eloquente, ser bem-falante.
Sọkún, v. Chorar, lamentar.  
Sọlénu, v. Culpar. 
, v. Dizer, no sentido de relatar alguma coisa, muito usado nos textos de Ifá. Ter, possuir. Transportar carga em um barco ou navio. Ocupar, obter, pegar.
Fọhùn, v. Falar. 
Fọ̀, v. Falar, dizer, recitar. Lavar roupa, lavar as mãos. 
Fọfẹ̀, v. Falar a grande distância, falar admiravelmente. 
Wíàwígbà, v. Passar de boca em boca, falar em coro. 
Wífún, v. Dizer para. 
Wílẹ́jọ́, v. Dizer algo em um processo. 
Wíràn-nrán, v. Delirar, falar durante o sono.
Wíregbè, v. Falar incessantemente.
Wíjọ́, v. Reclamar, acusar. 
Wítẹ́lẹ̀, v. Predizer, dizer antecipadamente. 
, v. Pensar, imaginar, conceber, meditar. Relatar, contar, reclamar, queixar-se. Preparar, mexer. Vagar no sentido de arejar a cabeça.
Bá-sọ̀rọ, sọ-sí, v. Expressar, endereçar, falar para, direcionar.

Àròyé, s. Debate, discussão, controvérsia, falatório.

Tẹknọ́lọ́jì, Ìmọ̀nàmúṣe, s. Tecnologia.
Iṣẹ́ ẹlẹ́rọ, s. Indústria.
Sáyẹ́nsì kọ̀mpútà, s. Ciência da computação.
Ìfitónilétí, s. Informática.
Àwọn sístẹ̀mù ìṣiṣẹ́ kọ̀mpútà, s. Sistemas operativos.
Ìsopọ̀ kọ̀mpútà, s. Redes de computadores.
Àwọn prótókólù Internet, s. Protocolos Internet.
Tẹknọ́lọ́jì amóhùnmáwòrán, s. Tecnologia de televisão
Àwọn akéde, s. Mídias.
Àwọn ìwé-ìròyìn, s. Jornais.
Ìṣeròyìn, s. Jornalismo.
Ìbánisọ̀rọ̀, s. Telecomunicação.
Tẹlifísàn, s. Televisão.
Ojúọ̀nà IP, s. Endereço IP. Endereço IP ( Protocolo de internet ou Internet Protocol), de forma genérica, é uma identificação de um dispositivo (computador, impressora, etc) em uma rede local ou pública. Cada computador na internet possui um IP (Internet Protocol ou Protocolo de internet) único, que é o meio em que as máquinas usam para se comunicarem na Internet.
Àfigbébánisọ̀rọ̀, ìbánisọ̀rọ̀-ọ̀ọ́kán, s. Telecomunicação.
Ìṣèlànà kọ̀mpútà, s. Programação.
Àwọn èdè ìṣèlànà kọ̀mpútà, s. Linguagens de programação.
Tẹknọ́lọ́jì onínọ́mbà, s. Tecnologia digital.
Àwọn irú tẹknọ́lọ́jì, s. Tipos de tecnologia.


Nenhum comentário:

Postar um comentário