segunda-feira, 10 de junho de 2019

Ufologia


Àwọn áńgẹ́lì àti àwọn abàmì ẹ̀dá wọ̀nyẹn wá láti àwọn ilẹ̀ ẹ̀dá ẹ̀mí mìíràn.
Tanto anjos como extraterrestres vêm de outro mundo.




Àkójọ́pọ̀ Itumọ̀ (Glossário).
Ìwé gbédègbéyọ̀  (Vocabulário).

Àwọn, wọ́n, pron. pess. Eles, elas. Indicador de plural.
Wọn, pron. oblíquo. A eles, a elas.
Wọn, pron. poss. Deles, delas.
Mọ̀láíkà, ańgẹ́lì, màlékà, s. Anjo.
Iwin, s. Espírito, fantasma, fada. 
Kúrékùré, kúékùé, s. Fada, gnomo.
Sátánì, s. Satã. 

Lúsíférì, s. Lúcifer.
Ohun buburu, S. Coisa ruim.
Ańgẹ́lì tó lọ sílẹ̀, s. Anjo decaído. 
Bìlísì ( do hauçá e do árabe iblis), s. Mal. 
Àwọn ẹni ẹ̀mí, àwọn ẹ̀dá ẹ̀mí, àwọn áńgẹ́lì, s. Seres espirituais.
Ẹni ẹ̀mí, s. Ser espiritual. Àwọn ẹ̀dá ẹ̀mí tí ó ní - Os espíritos que ele tem.
Áńgẹ́lì, s. Ser espiritual.
Àwọn ẹ̀dá ẹ̀mí, s. Criaturas espirituais.
Ẹni ẹ̀mí alágbára, s. Ser espiritual poderoso.

Ẹ̀dá, s. Criatura, criação, qualquer criatura viva. Natureza, criação.
Olùgbé òde ayé, ẹ̀dá olùgbé òde ayé, olùwà lẹ́yìn òde ilẹ̀ ayé, abàmì ẹ̀dá lóde, abàmì ẹ̀dá, olùgbé òde ayé tí ó jẹ́ àjèjì, àwọn ẹ̀dá aláìjénìyàn, s. Extraterrestre, ET.
Ará ọ̀run, àwọn olùwà lẹ́yìn òde ilẹ̀ ayé, s. Habitantes do espaço, alienígenas, extraterrestres, extraterrenos, espíritos.
Onímọ̀ UFO, s. Ufologista.
Ẹ̀kọ́ nípa ohun tí ńfò tí a kò dámọ̀, ẹ̀kọ́ nípa UFO, s. Ufologia, ovniologia.  Conjunto de conhecimentos e de hipóteses sobre os chamados ufos.
Àwọn ohun tí ńfò tí a kò dámọ̀, s. UFOs, OVNIs.
Àwọn tí wọ́n sọ pé àwọ́n jẹ́ olùgbé òde ayé ní ìrísí ènìyán, s. Extraterrestres em forma humana. 
Òun, on, Conj. E. Geralmente usada com nomes de pessoas. Òjó on Àjàdí - Ojô e Ajadi.
Pẹ̀lú, conj. E. Liga substantivos, mas não liga verbos.
, ( conj. pré-v.). E, além disso, também. Liga sentenças, porém, não liga substantivos; nesse caso, usar " àti". É posicionado depois do sujeito e antes do verbo.
Ti, àti, conj. E.
Àti, Conj. E. Usada entre dois nomes, mas não liga verbos. 
Wọ̀nyẹn, pron. dem. Aqueles, aquelas.
, v. Vir. Procurar por, buscar, vasculhar. Tremer de nervoso. Dividir, partir em pequenos pedaços.
, v. Ser, haver, existir, estar.
, V. Cavar. Remar, dirigir. Abraçar, prender, apertar . Monopolizar.
, àwa, pron. pess. Você.
Wa, pron. oblíquo. Nos, conosco. Possui função reflexiva e é posicionado depois de verbo e preposição.
Wa, pron. poss. Nosso, nossa.
Láti, prep. Para. Usada antes de verbo no infinitivo. 
Láti dé, prep. Indica de um lugar para o outro. Láti Ẹ̀kọ́ dé Ìbàdàn - De Ekó para Ibadam.
Láti di, prep. Indica de um período para outo. 
Láti, prep. De, desde. É usada depois de um verbo com sílaba dupla e se for seguida de outro verbo. Para verbo de uma sílaba, é opcional.  Èmi kò fẹ́ràn láti jẹ níkàn - Eu não gosto de comer sozinho. Alguma vezes é colocada antes do verbo para expressar propósito. Ó dé lát'àná - Ela chegou desde ontem. Em outros casos, é usada para indicar direção. Ó dé láti ọjà- Ela chegou do mercado.
Ilẹ̀ ẹ̀dá ẹ̀mí, s.  Reino espiritual.
Òmíràn, òmí, ìmí, s. Um outro, outra coisa.
Mí, mìíràn, míràn, adj. Outro, outra coisa.
Mi, pron. poss. Meu, minha.
Mi, pron. pess. Eu.
Mi, pron. obliquo. Me, mim, comigo. É posicionado depois de verbo ou preposição. Ó bá mi lọ sí ọjà - Ele foi comigo ao mercado. Ó bò mí ní àṣírí - Ele me escondeu os defeitos. Em muitos casos, mi pode ser substituído por ni, na composição de frases. Bá-mi-gbóṣé = Bá-n-gbóṣé - Ajude-me a carregar o oṣé.
, v. Respirar, aspirar, arquejar.
, s. Choque, abalo, colisão.
, v. Balançar, sacudir, agitar. Abalar. Engolir.
Ẹ̀mí, s. Vida representada pela respiração.
Ilẹ̀, s. Terra, solo, chão.




Nenhum comentário:

Postar um comentário