quinta-feira, 13 de julho de 2017

Nazismo



      Wọ́n dojú kọ irú àtakò yìí ní Ìwọ̀ Oòrùn Yúróòpù lábẹ́ ìjọba Násì àti ní Ìlà Oòrùn Yúróòpù lábẹ́ ìjọba Kọ́múníìsì ti Ìjọba Sófíẹ́tì.

      Eles enfrentam oposição semelhante na Europa Ocidental sob os nazistas e na Europa do Leste sob o governo comunista da União Soviética.



Àkójọ́pọ̀ Itumọ̀ (Glossário).
Ìwé gbédègbéyọ̀  (Vocabulário).

Àwọn, wọ́n, pron. Eles, elas. Indicador de plural.
Dojúkọ, v. Confrontar, abordar.
Àtakò, ìtakò, s. Oposião, resistência.
Irú, s. tipo, espécie, gênero, raça.
Yìí, yí, pron. dem. Este, esse, esta, essa, isto, isso. Forma reduzida de èyí.
Ìwọ̀ Oòrùn Yúróòpù, Apáìwọ̀òrùn Yúróòpù, s. Europa Ocidental.
Ìlà Oòrùn Yúróòpù, Apáìlàoòrùn Yúróòpù, s. Europa Oriental. 
Ìwọ̀ Oòrùn, s. Oeste, Ocidente.
Ìlà Oòrùn, s. Leste, Oriente.
Yúróòpù, s. Europa.
Ìjọba Násì, s. Nazismo.
Ìjọba Kọ́múníìsì, s. Governo comunista.
Ìsọ̀kan àwọn Orílẹ̀-èdè Olómìnira Sófíẹ́tì Sósíálístì, s. União das Repúblicas Socialistas Soviéticas
Ìsọ̀kan Sófìẹ̀tì, s. União Soviética.
Lòdì sí òṣèlúaráìlú, adj. Antidemocrático.
Ìṣekọ́múnístì, s. Comunismo.
Ìjọba àjùmọ̀ṣe, s. Democracia. 
Ìṣekápítálístì, ìṣeòwòèlé, s. Capitalismo.
Ìṣesósíálístì, s. Socialismo.
Ìjọba ológun, s. Ditadura militar, governo militar.
Ẹgbẹ́ kọ́múnístì, s. Partido comunista.
Aṣekọ́múnístì, s. Comunista.
Ìṣeàìlólórí, s. Anarquismo.
Ìṣesósíálístì ti ọ̀rọ̀ lásán àròsọ, s. Socialismo utópico.
Ìṣesósíálístì ti sáyẹ́nsì, s. Socialismo científico.
Ìṣeohunayé ti ìtàn, s. Materialismo histórico.
Ìjídìde proletárì, s. Revolução proletária.
Ìmúnisìn tipátipá, ìjọba ìmúnisìn tipátipá, s. 
Totalitarismo (hitlerismo, fascismo, nazismo, nacional-socialismo).
Ìjọba Aláṣẹ Oníkùmọ̀, s. Facismo.
Nípa ará ìlúdídi ará ìlú, àyèọmọìlú, s. Cidadania.
Ọmọ ìlú, ará ìlú, ọlọ̀tọ̀, onílú, s.  Cidadão.
, part. enfática. Usada na construção de frases, quando o verbo tiver dois objetos, o segundo objeto é precedido por " ní".
, prep. No, na, em. Usada para indicar o lugar em que
alguma coisa está. Indica uma posição estática.
, v.  Ter, possuir, dizer.Transportar carga em um barco
ou navio. Ocupar, obter, pegar.
Ni, v. Ser, é.
, pron. dem. Aquele, aquela. Requer alongamento da vogal final da palavra que o antecede somente na fala. Ex.: Fìlà ( a ) nì - Aquele chapéu. 
L, pref. Forma modificada da palavra ní quando seguida de palavra iniciada por vogal diferente de i.
, pron. rel. Que, o qual, do qual, cujo.
, conj. Se. Enquanto, ao mesmo tempo que.
, prep. Desde que.
, v. Bater com a mão ou com algo na mão, acertar o alvo.
, adv. Onde, quando.
Ti, prep. de ( indicando posse). Quando usado entre dois substantivos, usualmente é omitido. Ilé ti bàbá mi = ilé bàbá mi ( A casa do meu pai).
Ti, ti...ti, adj. Ambos... e. Ti èmi ti ìyàwó mi - ambos, eu e minha esposa.
Ti, v. Ter (verb. aux.). Arranhar. Pular. 
Ti, v. interrog. Como. Ó ti jẹ́? - Como ele está.
Ti, adv. pré-v. Já. Indica uma ação realizada.
Ti, àti, conj. E.
Ti, part. pré-v. 1. Usada para indicar o tempo passado dos verbos. Èmi ti máa rìn lálé - Eu costumava caminhar à noite. 2. É usada com báwo ni - como - quando se deseja expressar sentimento e posicionada antes do verbo principal. Báwo ni àwọn ti rí? - Como eles estão?. 

Àti, Conj. E. Usada entre dois nomes, mas não liga verbos. 
Ìṣẹlẹ́yàmẹ̀yà, kẹ́lẹ́yàmẹ̀yà, s. Racismo
Ìwà ipá, s. Vilência
Ìwà àìgba èrò ẹlòmíì, s. Intolerância.
Lábẹ́, prep. Sob, embaixo de.
Ìjọba ológun, s. Governo militar.
Ìjọba, s. Governo, reino.




Nenhum comentário:

Postar um comentário