segunda-feira, 17 de dezembro de 2018

Ministra de Bolsonaro Abraça Jesus em Pé de Goiaba

 Mínísítà fún àwọn Ẹ̀tọ́ Ọmọnìyàn sọ pé ó rí Jésù ń gun orí igi góbà kan.

Ministra de Direitos Humanos diz ter visto Jesus subindo em um pé de goiaba.




.

Àkójọ́pọ̀ Itumọ̀ (Glossário).
Ìwé gbédègbéyọ̀  (Vocabulário).


Igi góbà, s. Goiabeira.
Òjíṣẹ́ alákòókò kíkún, s. Ministro de tempo integral.
Òjíṣẹ́, s. Mensageiro, criado. Ministro.
Ìṣe ìránṣẹ́, iṣẹ́ òjíṣẹ́, s. Ministério.
Iṣẹ́ òjíṣẹ́ ìjọba, s. Ministério do reino.
Òjíṣẹ́, s. Ministro.
Mínísítà, s. Ministro.
Aṣàkóso, s. Ministro. Àwọn aṣàkóso ọ̀rọ̀ òkèrè - Ministros das Relações Exteriores.
Alákòóso Àgbà, s. Primeiro-ministro. Àkójọ àwọn Alákòóso Àgbà ilẹ̀ Tànsáníà - Lista de primeiros-ministros da Tanzânia.
Ìkéde Akáríayé fún àwọn Ẹ̀tọ́ Ọmọnìyàn, s. Declaração Universal dos Direitos Humanos.
Gòkè, v. Subir escadas, ascender, escalar.  Lákòókò kan tá à ń gun orí òkè ńlá kan báyìí, ó rẹ̀ wá tẹnutẹnu - Numa ocasião em que estávamos subindo uma montanha, ficamos exaustos.
Gùn, v. Trepar, montar, copular (animais). Subir, escalar. Suar. Ser longo, ser comprido.
Jésù Kristi, Jésù Krístì, s. Jesus Cristo. Nígbà tí Jésù Kristi wà lórí ilẹ̀ ayé, nígbà míì ó máa ń lọ síbi àdádó láti lọ gbàdúrà níbi tí ẹnikẹ́ni kò ti ní yọ ọ́ lẹ́nu - Quando Jesus Cristo estava na Terra, às vezes ele ia sozinho a um lugar isolado para orar sem ser interrompido.
Nípa, nípasẹ̀, adv. Sobre, acerca de, concernente a.
Kọjá, prep. Sobre, além de. 
Ní orí, lórí, lérí, prep. Sobre, em cima de, cerca de, acerca de, a respeito de. 
Lórísórí, prep. Em, por, ao. sobre. 
Sórí, prep. Para cima de. 
Nípati, prep. Conforme. 
Lókè, ní òkè, prep. Acima, no alto de.

Orí, s. Cabeça.
Fún, prep. Para, em nome de (indica uma intenção pretendida para alguém).
Fún, v. Dar. Espremer, apertar, extrair. Espalhar, desperdiçar, empurrar para os outros. Espirrar, assoar.
Fun, v. Ser branco. Soprar, ventar.

Àwọn, wọ́n, pron. pess. Eles, elas. Indicador de plural.  Àwọn Ẹ̀tọ́ Ọmọnìyàn - Direitos humanos.
Wọn, pron. oblíquo. A eles, a elas.
Wọn, pron. poss. Deles, delas.

Ẹ̀tọ́, s. Direito, direção.
Ètò, s. Ordem, sistema.
Sístẹ̀mù, s. Sistema.
Ọmọnìyàn, s. Homo sapiens, ser humano.
Sọ, v. Falar, conversar. Desabrochar, brotar, converter, transformar. Bicar, furar. Arremessar, atirar, lançar, jogar. Oferecer algo. Cavar, encravar. Arruinar, estragar. 
, conj. Que, para que, a fim de que. Usado depois de verbos que informam, que fazem uma declaração indireta.
, adj. Completo, perfeito, exato.
, v. Encontrar, reunir, juntar. Dizer que, opinar, expressar uma opinião. Precisar, ser exato. Ser, estar completo.
Péé, adv. Fixamente.

Ó, pron. pess. Ele, ela.
O, pron. pess. Você. 
, pron. Você. É usado dessa forma depois de verbo ou preposição.
O, ò, pref. Adicionado ao verbo para formar substantivos que indicam alguém que faz.
O, òo, part. adv. 1. Forma frases exclamativas para ênfase. Ó ti dé o! - Ele já chegou! 2. A forma òo é usada para responder a uma saudação, caso não exista outra estabelecida, ou para concordância diante de uma outra expressão. Ẹ káalẹ́ o - Boa-noite; Òo (respondendo).

, v. Ver, achar, encontrar.
, adv. Nunca, anteriormente, em qualquer época atrás, antes de.
, part. Usada no fim da frase para dar ênfase.

Ń, v. Estar. Indicador de  gerúndio.
Ń, adv. pré-verbal. O prefixo "ń" no verbo indica não só uma ideia presente como uma ação que esteja ocorrendo, em desenvolvimento (gerúndio). Pela sua função, é equivalente ao verbo auxiliar estar em português.
L', pref. No.
L, pref. Forma modificada da palavra ní quando seguida de palavra iniciada por vogal diferente de i.
, prep. Contração da preposição ní e substantivo. Quando a vogal inicial do substantivo não é i, a consoante n da preposição se transforma em l, e a vogal i toma forma de vogal do substantivo posterior. Mas se a vogal do substantivo é i, ela é eliminada. Ní àná ( l'ánàá ). Ní ilé (ní'lé)
, part. enfática. Usada na construção de frases, quando o verbo tiver dois objetos, o segundo objeto é precedido por " ní".
, prep. No, na, em. Usada para indicar o lugar em que alguma coisa está. Indica uma posição estática.
, v. Ter, possuir, dizer.Transportar carga em um barco ou navio. Ocupar, obter, pegar.
Ni, v. Ser, é.
, pron. dem. Aquele, aquela. Requer alongamento da vogal final da palavra que o antecede somente na fala. Ex.: Fìlà ( a ) nì = aquele chapéu.

Nínú, prep. Dentro, no interior de.
Inú, s. Estômago, ventre, interior, interno, no íntimo de.

Kàn án mọ́gi!, v. imper. Crucifica-o!, Para a estaca com ele!  Bẹ̀rẹ̀ sí fẹ̀sùn kàn án - Começou a acusá-lo.
Ìkan, ọ̀kan, num.  Um.
Kan, v. Tornar azedo.
Kan, adj. Amargo, ácido, azedo. Longe, ao largo.
Kan, num. e art. Um, uma.
Kàn, adv. pré. v. Somente, simplesmente.
Kàn, v. Atingir, tocar, alcançar. Pregar com um martelo. Bater na porta, bater com a cabeça como um carneiro. Girar, retornar, fazer um rodízio. Referir-se a, aludir, recorrer. Devolver, interessar alguém.
Kán, v. Pingar, gotejar ( a chuva ou qualquer líquido). Quebrar, partir, estalar algo sólido.
Mọ́gi, s. Estaca. 












Nenhum comentário:

Postar um comentário